ΙστορίαΗ ιστορία της πίτσας ξεκινά από την αρχαιότητα, μερικοί την τοποθετούν στην νεολιθική εποχή. Μερικές χιλιάδες χρόνια πριν ο άνθρωπος ασχοληθεί με την γεωργία, μάζευε τους σπόρους του σιταριού και μετά τους άλεθε και τρέφονταν με αυτούς. Στην συνέχεια ανακάλυψε ότι μπορούσε να ζυμώσει με νερό τον αλεσμένο σπόρο και να τον ψήσει σε καυτές πέτρες. Το επόμενο βήμα έγινε όταν ανακαλύφθηκε η αρχή του φουσκώματος της ζύμης και εφευρέθηκε ο πρώτος φούρνος. Οι άνθρωποι που το έκαναν αυτό άνοιξαν τον δρόμο για την κατάκτηση του ψωμιού, της πίτας και της πίτσας. Αυτά τα ψωμιά μερικές φορές ήταν εμπλουτισμένα με ελιές, μέλι, σταφίδες, κλπ.
Ο αρχαίος πολιτισμός της Μεσογείου παρουσιάζει ένα μεγάλο εύρος δειγμάτων που μπορούν να θεωρηθούν «πρόγονοι» της σημερινής πίτσας. Από την Αίγυπτο και την Ελλάδα έως την Ρώμη και την Πομπηία, βρίσκουμε διάφορα πιάτα που τα συστατικά τους, η παρασκευή και ο τρόπος ψησίματός τους θυμίζουν πίτσα. Στην αρχαία Αίγυπτο το έθιμο ήθελε τα γενέθλια του Φαραώ να γιορτάζονται καταναλώνοντας μεγάλες ποσότητες από ψωμάκια με διάφορα μπαχαρικά και βότανα. Ο αρχαίος ιστορικός Ηρόδοτος αναφέρει διάφορες συνταγές πίτας Βαβυλωνιακής προελεύσεως. Λέγεται ότι οι στρατιώτες του Πέρση βασιλιά Δαρείου χρησιμοποιούσαν τις ασπίδες τους για να ψήνουν ένα είδος επίπεδου ψωμιού καλυμμένο με τυριά και χουρμάδες. Σύγχρονες μελέτες αναφέρουν πως η πίτσα μάλλον οφείλει το σχήμα της στους Πέρσες, οι οποίοι κατά τις εκστρατείες τους έψηναν ψωμί στις στρογγυλές ασπίδες τους. 
Αθήνα – Ρώμη – ΝάποληΣτην αρχαία Ελλάδα υπάρχουν διάφορες αναφορές και παραδείγματα συνταγών, που μπορούν να θεωρηθούν αρχέτυπα της πίτσας. Πλατιές πίτες από μίγματα ζύμης όλων των ειδών, είχαν μεγάλη απήχηση και ήταν ευρέως διαδεδομένα κατά την αρχαιότητα. Υπάρχουν μαρτυρίες πολλών Ελλήνων συγγραφέων σχετικά με τα διάφορα είδη πίτσας που υπήρχαν εκείνη την εποχή και ήταν γνωστά με τη ονομασία «μάζα». Η σύλληψη όμως της ιδέας της πίτσας (στρογγυλή βάση από ζύμη ψωμιού και επάνω στρώση από τυρί, ελαιόλαδο, λαχανικά και μυρωδικά) έγινε στην Αρχαία Ελλάδα, όπου το φαγητό αυτό ονομάζονταν «πλακούντας» και στα Βυζαντινά χρόνια «πίτα».
Ο περιβόητος Ρωμαίος μάγειρας Απίκιος (1ος αιώνας π.Χ.) γράφει για μια βάση από ψωμί στην οποία έβαζε πάνω κοτόπουλο, τυρί, σκόρδο, πιπεριά και λάδι. Γύρω στο 10ο αιώνα στην Νάπολη μιλάνε για το lagano και την picea: πρόκειται για ένα στρόγγυλο ζυμάρι καλυμμένο με διάφορα υλικά και ψημένο στον φούρνο.
Η πρώτη αναφορά για ένα φαγητό ονομαζόμενο πίτσα γίνεται στη Νάπολη του 16ου αιώνα και αφορούσε ένα είδος γαλέτας. Στην αρχή η πίτσα συνοδευόταν αποκλειστικά με ένα είδος άσπρης σάλτσας, η οποία όμως αργότερα αντικαταστάθηκε με άλλα υλικά όπως λάδι, τυρί, ντομάτα και ψάρι. Αρχικά συνιστά φαγητό των φτωχών, το οποίο παρασκευάζεται από τους «πιτσαγιόλους». Όμως, τον επόμενο αιώνα (17ος) αποκτά δημοτικότητα και στις τάξεις των πλουσίων & ευγενών της Νάπολης.
Η πρώτη πραγματική πιτσαρία «Antica Pizzeria Port’ Alba» άνοιξε στη Νάπολη και λειτουργεί ακόμα! Το 1843 ο Αλέξανδρος Δουμάς αναφέρεται στη μεγάλη ποικιλία των υλικών της πίτσας στην εποχή του, γεγονός που δείχνει την ανάπτυξη της πίτσας.
Μέχρι τον 16ο αιώνα η ντομάτα ήταν άγνωστη στην Ιταλία και η πίτσα δεν περιείχε ντομάτα. Επίσης, το δεύτερο βασικό συστατικό της σημερινής πίτσας, η μοτσαρέλα, εμφανίστηκε στην ιταλική κουζίνα μόλις τον 19ο αιώνα. Όπως και να’ χει όμως η ημερομηνία σύμβολο της πίτσας είναι όταν ανακαλύφθηκε η πίτσα μαργαρίτα το 1889. Σε αυτό το σημείο πρέπει να αναφέρουμε το επεισόδιο από το οποίο πήρε το όνομά της, αυτή η πίτσα. Το 1889 ο βασιλιάς Ουμπέρτο Α΄με την βασίλισσα Μαργαρίτα επισκέφτηκαν την Νάπολι. Η βασίλισσα ήταν περίεργη για την πίτσα που δεν είχε φάει ποτέ αλλά είχε ακούσει για αυτή. Έτσι κάλεσε στο παλάτι τον πιο διάσημο παρασκευαστή πίτσας στην Νάπολι τον Ραφαέλε Εσπόζιτο. Ο Ραφαέλε ετοίμασε μερικές πίτσες ανάμεσα στις οποίες μία με μοτσαρέλα, ντομάτα και βασιλικό δηλαδή τα χρώματα της ιταλικής σημαίας. Αυτή η πίτσα ενθουσίασε ιδιαίτερα την βασίλισσα Μαργαρίτα και έτσι ο Ραφαέλε έδωσε στην πίτσα το όνομα μαργαρίτα προς τιμήν της βασίλισσας.
Θρεπτική επιλογή
Ένα τόσο αρχαίο φαγητό ανταποκρίνεται τέλεια στους σύγχρονους διατροφικούς προσανατολισμούς, όσων αφορά τους υδατάνθρακες και την αποταμίευση κεκορεσμένων λιπαρών και ζωικών πρωτεϊνών. Η ποσότητα είναι αυτή που καθορίζει την υποθερμιδική επιλογή, σε σχέση με ένα τοστ με τυρί και ζαμπόν ή ένα χάμπουργκερ με πατάτες τηγανιτές.
Οι αριθμοί
Στην Ιταλία παράγονται 56 εκατομμύρια στρόγγυλες πίτσες την εβδομάδα, δηλ. 3 δις πίτσες τον χρόνο. Το 38% των Ιταλών τις καταναλώνει σε μία από τις 20.000 πιτσαρίες και το 27% προτιμά να τις φτιάχνει και να τις καταναλώνει στο σπίτι, το 28% τις αγοράζει από την πιτσαρία και τις καταναλώνει στο σπίτι και το 7% τις αγοράζει κατεψυγμένες από το σούπερ μάρκετ. Ο τζίρος που κάνουν οι πιτσαρίες ανέρχεται σε περισσότερα από 2 δις Ευρώ.